Gmina Pszczew

Pierwsza pisemna wzmianka o Pszczewie pochodzi z 1256 roku, jednakże ślady osadnictwa ciągłego datują się tu od czasów rzymskich (II w.n.e.). Tutaj we wczesnym średniowieczu wiódł najstarszy trakt łaczący Wielkopolskę z Lubszem. Pagórki, wzniesienia i położone wśród nich jeziora sprawiają, że teren gminy zaliczany jest do najbardziej atrakcyjnych na Ziemi Lubuskiej.

W okolicy Zielomyśla i Brzezia oraz od jeziora Chłop do Świechocina ciągną się ozy - charakterystyczne wąskie wzniesienia o stromych zboczach. Najwyższym z nich jest góra Przyspa k. Świechocina, o wysokości 103,5 m n.p.m. Wraz z górą Trębaczą w Zielomyślu wzniesienia te stanowią naturalne punkty widokowe, z których podziwiać można krajobraz gminy. Panoramę Pszczewa można obejrzeć z góry Wysokiej znajdującej się nad jeziorem Chłop.

Z dwudziestu jezior znajdujących się na terenie gminy większość tworzy ciąg jezior polodowcowych, a wraz z rzeką Obrą obniżenie - Rynnę Jezior Pszczewskich. Pozostałe to położone wśród pagórków, urokliwe śroódleśne jeziorka.

Niezwykle malownicze ukształtowanie terenu, lasy zajmujące prawie połowę powierzchni gminy, czyste wody, różnorodność flory i fauny stały się przyczyną objęcia większości obszaru gminy ochroną krajobrazową, a w przypadku okolic Jezior Gołyńskich ochroną rezerwatową. Utworzenie w 1986 roku Pszczewskiego Parku Krajobrazowego przyczyniło się do ochrony atrakcyjności tych terenów.

Warto zobaczyć :

  • Barokowa Plebania

    Bryła plebani pochodzi prawdopodobnie tak jak kościół z pierwszej połowy XVII wieku. Do czasu rozbiorów była siedzibą miejscowych proboszczów, później pełniła rolę letniej rezydencji biskupów poznańskich. Przy plebani znajduje się dziewiętnastowieczny budynek gospodarczy z pomieszczeniem na powozy i stajnia, która przerobiona została na mieszkanie. W parku przed plebanią na uwagę zasługuje stara lipa licząca około 400 lat. Na północ od zabudowań plebani wznosi się stożkowe grodzisko nazwane Górą Wieżową (Górą Ślimaczą).

  • Centrum Edukacji Przyrodniczej

    Na terenie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego w 1999 roku w miejscowości Pszczew został wybudowany Ośrodek Edukacji Przyrodniczej (OEP). W Ośrodku odbywają się zajęcia edukacyjne, jest też baza noclegowa umożliwiająca kilkudniowy pobyt dzieci i młodzieży. Zajęcia w budynku OEP odbywają się w formie prelekcji lub warsztatów, a najczęstszymi metodami stosowanymi podczas zajęć są metody aktywne. Uczestniczące w zajęciach w budynku Ośrodka dzieci uczą się przyrody i poznają ją przez zabawę, doświadczenie i obserwacje (np. mikroskopowe). W ramach prowadzonej edukacji realizowanych jest kilkanaście tematów dostosowanych do wieku uczestników zajęć...

  • Dom Szewca – Muzeum Regionalne i Punkt Informacji Turystyczne

    ul. Rynek 19, tel. (+48) 95 749 23 27

    Muzeum zostało otwarte we wrześniu 1984 roku. Mieści się w drewnianym domu mieszczańskim, pochodzącym z połowy XVIII wieku. Budynek ma częściowo konstrukcję szachulcową, zaś jego dach kryty jest gontem. Wewnątrz zrekonstruowano dawne wnętrza, w tym „czarną izbę” oraz warsztat szewski oraz sklep z początku XX wieku, należący do Feliksa Paździorka. Ponadto prezentowane są ekspozycje, związane z historią i archeologią Pszczewa i okolic. Muzeum jest placówką sezonową, czynną od maja do kwietnia (w w pozostałych miesiącach czynne po uprzednim uzgodnieniu). W budynku mieści się również informacja turystyczna.

  • Góra Wieżowa

    Wznosząca się nad brzegiem Jeziora Pszczewskiego Góra Wieżowa zwana przez niektórych Górą Ślimaczą albo – od niemieckiej nazwy „Schneckenberg” – Górą Sznekową, to nic innego jak średniowieczny gródek stożkowy, czyli nasyp ziemny o kształcie ściętego stożka. Na jego szczycie wznosiła się niegdyś zbudowana z drewnianych bali, wzmocniona polepą wieża mieszkalno-obronna. Współcześnie urządzono tu taras widokowy z ławkami.

    Miejscowe legendy skłaniały się ku hipotezie, że wzgórze usypali Szwedzi. Nawet w księgach kościelnych znalazł się zapis z 1631 r.: „Gustavus Adolfus z wojskiem kraj najechał (…) Spalili heretyki kościół i probostwo, ludzi bili i zranili, i miasto spalili (…) fossy i okopy usypali między jeziorami, i górę Wysoką, i do Trzciela poszli”. Przeprowadzone w 2006 r. badania archeologiczne ustaliły jednak ponad wszelką wątpliwość, że wysoki na 20 m kopiec jest XIII w. założeniem obronnym.

  • Kirkut

    Cmentarz żydowski w Pszczewie położony jest ok. 500 m na południowy zachód od centrum miejscowości, przy ul. Brzegowej. Cmentarz zajmuje działkę geodezyjną numer 080304 2.0006.1058, o powierzchni 1760 m kw.

    Data założenia cmentarza nie jest znana, prawdopodobnie powstał w pierwszej połowie XIX wieku.

    W wyniku dewastacji w okresie II wojny światowej oraz w późniejszych latach, do dziś w obrębie cmentarza zachowała się tylko jedna - częściowo uszkodzona - macewa, upamiętniająca Josepha syna Meira Posnera, zmarłego 7 sierpnia 1861 roku. Fragment innego nagrobka znajduje się w zbiorach Muzeum "Dom Szewca" w Pszczewie.

  • Kościół p.w. Świętej Marii Magdaleny

    Wzniesiony został w 1446 roku i spłonął w 1631r. w czasie najazdu Szwedów. Zachowany do dziś późnorenesansowy kościół został zbudowany w latach 1632–1654 r., a następnie przebudowany w latach 1738-1775r. oraz ok. 1900 r. Przy kościele zachował się dawny cmentarz z pozostałościami grobowców i płyt nagrobnych.

  • Plac Magdaleński

    Od 1994 r. promują sztukę ludową oraz zanikające już wiejskie zawody i obyczaje, ale także walory rekreacyjno-wypoczynkowe i przyrodnicze Pszczewa.

  • Prywatny zbiór eksponatów pszczelarskich

    Irena Bryszkowska ul. Kasztanowa 9, tel. 095 749 13 62

    W prywatnej ekspozycji zbiorów pszczelarskich zgromadzone zostały unikalne eksponaty dokumentujące sztukę, pracę bartnika i pszczelarza; jej historię, rozwój i współczesność. W zbiorach znajdują się między innymi: stare ule, kuszki, narzędzia pracy bartnika i pszczelarza. Stała ekspozycja prezentuje kilkunaście barci, (tj. uli wydrążonych z pni drzew, zdobionych rzeźbą, unikalnym kształtem nadanym przez naturę, z niepowtarzalnymi dachami słomianymi) oraz zbiór szopek wigilijnych.

  • Półwysep Katarzyna

    Znajduje się on po wschodniej stronie Jeziora Miejskiego (Kochle). Z miejscem tym wiąże się piękna legenda "O Katarzynie". Na podstawie badań archeologicznych odkryto, że na Półwyspie Katarzyna znajdował się gród, którego powstanie datowane jest na lata dziewięćdziesiąte IX wieku, a najpóźniej na rok 900. Gród, który tam się znajduje jest starszy od państwa pierwszych Piastów. Obecnie na Półwyspie Katarzyna znajduje się potężny głaz narzutowy z napisem upamiętniającym miejsce dawnego grodu.

  • Szlaki kajakowe

    • Zbąszyń - Międzyrzecz
    • Szlak ten prowadzi rzeką Obrą, w większości przez teren PPK i jego otuliny. Na obszarze Parku rzeka Obra przepływa kolejno przez jeziora: Lutolskie, Młyńskie, Wielkie i Rybojadzkie. Ponieważ szlak ten prowadzi przez rezerwat ornitologiczny Jezioro Wielkie, na tym odcinku jest on dostępny tylko w okresie od 15 lipca do końca sierpnia.
    • Rybojady - Jezioro Chłop
    • Szlak ten wytyczono wyłącznie na terenie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego i prowadzi on z jez. Rybojadzkiego, poprzez jez. Wędromierz do jez. Chłop.
  • Szlaki piesze

    • Czerwony: (15,7 km) Kamionka - Mnichy - Lewice
    • Niebieski: (44,4 km) Hotel Gorzycko- Jez. Brzeskie - Jez. Białe - Pszczew - Trzciel - Lutol Mokry
    • Żółty: (28 km) Kamionna - Mnichy - Łowyń - Dormowo - Królewska Góra - Nowe Gorzycko - Jez. Brzeskie - Wierzbno
    • Zielony: (14,4 km.) Lubikowo - Jez. Czarne - Stołuń - Kuligowo - Żółwin - Bobowicko
    • Czarny: (12,5 km.) Gorzycko - Królewska Góra - Gorzyń
  • Trasy rowerowe

    Dla zwiedzenia Pszczewskiego Parku Krajobrazowego wyznaczono 3 trasy rowerowe. Trasa czerwona - Z Pszczewa do Policka, Trasa czarna - Z Pszczewa drogą leśno-polną po wschodniej stronie jez. Chłop, Trasa niebieska - Z Pszczewa drogą leśną, obok jez. Cegielnianego i Proboszczowskiego. Warto także wspomnieć, że przez PPK wiedzie międzynarodowa droga rowerowa z Poznania do Frankfurtu.

  • Wieża widokowo – obserwacyjna w Świechocinie

    Jedną z wież wybudowano na wzniesieniu za wioską Świechocin przy drodze do Łowynia. Z wieży widać panoramę Świechocin, okoliczne pola i lasy oraz Górę Przyspa - wał ozowy - polodowcowe podłużne wzniesienie położone ok. 1 km na zachód od wioski.

    Druga wieża znajduje się na wzgórzu obok Góry Wysokiej nad jeziorem Chłop, 2 km od Pszczewa przy drodze gruntowej do Silnej. Widać z niej jezioro Chłop oraz okoliczne pola i lasy.

    Trzecia została wybudowana - na Górze Trębacza 2 km za wsią Zielomyśl przy drodze do Lubikowa. Z wieży rozciąga się rozległa panorama okolicy - widok na pola, lasy i urozmaiconą polodowcową rzeźbę teren

  • zdjęcie z archiwum Lubuskiego Konserwatora Zabytków

    Zespół dworski w  Pszczewie

    Dwór zbudowany w 1859 roku dla rodziny zu Dohna, rozbudowany w 1920 roku. Budynek klasycystyczny, parterowy z wystawką. Park z XVIII w. z grodziskiem o pow 10,4

  • Projekt „Poznajemy i chronimy obszary Natura 2000 na pograniczu polsko-niemieckim” jest dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa (Fundusz Małych Projektów w ramach Programu Współpracy Interreg V A Brandenburgia-Polska w Euroregionie Pro Europa Viadrina).