Środkowa nizina Odry

Europejski obszar ochrnony ptaków „Mittlere Oderniederung“ położony jest we wschodniej Brandenburgii i rozciąga się na powierzchni o długości 145 km wzdłuż niemieckiego brzegu Odry. Rozpoczynając od ujścia Nysy Łużyckiej na południu obszar ten zajmuje, w dół rzeki w dalszym jej przebiegu, części łąk koło Neuzelle, niziny Ziltendorf, przebiega koło Frankfurtu (nad Odrą), rozprzestrzenia się w miejscu załamania Odry aż do jednej trzeciej części całego obszaru i następnie sięga aż do polderu Lunow- Stolper Narodowego Parku “Unteres Odertal”. Obejmuje on naturalny pół otwarty krajobraz błoni rzeki w zmiennej kolejności różnorodne przestrzenie życiowe (biotopy) i również na obszarach za groblą na różnorodnej głębokości towarzyszący, ukształtowany przez rolnictwo, krajobraz. Liczne narodowe obszary ochrony oraz zgłoszony do Unii Europejskiej obszar Fauna-Flora-Habitat (specjalny obszar ochrony) – występują szczególnie gęsto na obszarach przy rzece i świadczą o wysokiej wartości świata zwierząt i roślin niziny Odry. Jako jedna z ostatnich naturalnych rzek Europy środkowej Odra podlega ponadto dużej dynamice odpływu, która naznaczona jest poprzez ekstremalne zmiany pomiędzy okresami niskiego poziomu wód i wysokimi stanami wody, kilkakrotnie w ciągu roku, i oferuje tym samym stale zmieniające się środowisko.

Aż do dnia dzisiejszego znanych jest 138 gatunków ptaków, które mają tutaj swoje miejsca lęgowe. Z tego 27 gatunków wymienionych jest w załączniku i europejskiej dyrektywy dotyczącej ochrony ptaków. I tak na piaszczystych brzegach niedaleko wyspy Kietz-Küstrin jak również na polach w okolicach Aurith można zaobserwować “zagrożone wyginięciem” gatunki ptaków takie jak rybitwa czarna. Można też usłyszeć dużego bąka zwyczajnego. W lasach koło Frankfurtu można spotkać dzięcioła czarnego i średniego. W każdej prawie miejscowości wzdłuż Odry można znaleść jedno lub wiele gniazd bociana białego – Gmina Kienitz (Oder) ma ich 6. W ich miejscach lęgowych można zobaczyć kanię rudą i czarną, błotniaka stawowego, żurawia, zimorodka zwyczajnego i jarzębatkę.

Na niektórych odcinkach wzdłuż grobli jeden rewir gąsiorka graniczy z drugim. Ten rzadki gatunek derkacza można usłyszeć od maja w wielu miejscach, i zobaczyć na łąkach czasami całe ich stada.

Podróżniczek, świergotek polny, lerka i ortolan występują tutaj tylko w pojedynczych egzemplarzach i można je zobaczyć bardzo rzadko.

Rewiry wielu gatunków rozciągają się poza granice kraju, tak więc np. bielik zwyczajny i bocian czarny wysiadują swoje jaja w lasach po wschodniej stronie rzeki, ale w poszukiwaniu pożywienia często można ich spotkać po stronie zachodniej. To samo dotyczy również rybitwy rzecznej, rybitwy białoczelnej, jak również nurogęsi.

  • Projekt „Poznajemy i chronimy obszary Natura 2000 na pograniczu polsko-niemieckim” jest dofinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budżetu państwa (Fundusz Małych Projektów w ramach Programu Współpracy Interreg V A Brandenburgia-Polska w Euroregionie Pro Europa Viadrina).